Uit recent RIVM-onderzoek blijkt dat PPI-gebruik mogelijk leidt tot een verhoogde incidentie van campylobacteriose-infectie. De KNMP vindt dit op basis van dit onderzoek een onjuiste en gevaarlijke conclusie. Er is voor patiënten die PPI’s slikken om maagdarmbloedingen te voorkomen, nu dan ook geen reden om het gebruik van de PPI’s te staken.
De conclusies van het onderzoek ‘Potential association between the recent increase in campylobacteriosis incidence in the Netherlands and protonpumpinhibitor use’ zijn discutabel. De KNMP stelt dat er op basis van dit onderzoek onvoldoende bewijs is om te concluderen dat de toename van PPI-gebruikers bijdroeg aan de verhoogde incidentie van campylobacteriose-infecties.
De onderzoeksmethode
In dit ecologische onderzoek werden zogenaamde trends in groepen met elkaar vergeleken. De onderzoekers bekeken of de trend ‘optreden van campylobacteriose-infecties’ overeenkwam met de trend ‘PPI-gebruik’. De onderzoekers zagen in eenzelfde periode zowel een toename van het aantal campylobacteriose-infecties als een toename van het aantal PPI-verstrekkingen. Ze extrapoleerden de gegevens naar individueel niveau en stelden dat alhoewel er geen direct bewijs is, een relatie tussen de 2 trends aannemelijk is en dat PPI-gebruikers daarom moeten opletten met rauw vlees.
Onjuiste conclusie
Een onjuiste conclusie, vindt de KNMP. Het is met dit onderzoek niet bewezen dat de toename van de ene variabele wordt veroorzaakt door de andere variabele. Het onderzoek toont alleen aan dát bepaalde variabelen in een zelfde periode zijn toegenomen. Beide toenames kunnen door andere, onbekende variabele(n) worden veroorzaakt. Bovendien is niet onderzocht of individuele PPI-gebruikers vaker een campylobacteriose-infectie kregen dan individuele patiënten zonder PPI. Desondanks suggereren de onderzoekers op basis van dit onderzoek dat PPI-gebruikers mogelijk een groter risico hebben op campylobacteriose-infecties.
Riskante conclusie
Niet alleen is de conclusie op basis van dit onderzoek onjuist, het is ook een riskante aanname. Patiënten denken op basis van deze publicatie mogelijk dat het beter is om te stoppen met de PPI’s. Stoppen met de medicatie vormt echter mogelijk levensbedreigende maagbloedingen.
Wat u kunt doen
Krijgt u vragen aan de balie van een PPI-gebruiker over dit onderzoek? Leg dan uit dat uw patiënt op basis van deze publicatie geen reden heeft om het gebruik van PPI’s te staken.
Vervolgonderzoek volgens de KNMP
Het RIVM-onderzoek levert niets meer dan een hypothese die om verder onderzoek vraagt. Het RIVM geeft daarom zelf aan dat een vervolgonderzoek nodig is waarbij bij patiënten met een campylobacteriose-infectie wordt nagegaan of zij voorafgaand aan de infectie meer PPI’s gebruikten dan mensen zonder de infectie nodig is. De KNMP juicht zo’n onderzoek van harte toe.
Tot slot
Kruisbesmetting voorkomen en vlees alleen gaar eten zijn uiteraard altijd van groot belang: zowel voor PPI-gebruikers als voor niet-PPI-gebruikers.
Artsen moeten PPI’s alleen voorschrijven in geval van een verhoogd risico op maagbloedingen, bijvoorbeeld door NSAID-gebruik.