Platinumchemotherapie stimuleert lymfocyten om tumorcellen aan te pakken en maakt de tumorcel extra kwetsbaar voor aanvallen van de lymfocyten door bepaalde eiwitten weg te halen. Met die vondst en publicatie in The Journal of Clinical Investigation, stelt Joost Lesterhuis, medisch oncoloog in het UMC St Radboud, dat chemotherapie tumoren juist gevoeliger kan maken voor het afweersysteem.
De stelling van Lesterhuis is in tegenspraak met de gedachte dat chemotherapie de witte bloedcellen aantast en daarmee de mogelijkheid om ook immunotherapie toe te passen. Want witte bloedcellen zijn de basis van immuuntherapie.
Dendritische cel
Lesterhuis onderzocht de precieze werking van platinum bevattende chemotherapie. Hij zag dat de platinumchemotherapie aan het oppervlak van de dendritische cellen het eiwit PD-L2 wegneemt. “Daardoor geven de dendritische cellen veel makkelijker opdracht aan de lymfocyten om de kankercellen aan te vallen. De chemo stimuleert in dit geval dus de afweerreactie tegen kankercellen”, aldus Lesterhuis.
PD-L2
Daarnaast haalt de platinumchemotherapie ook het PD-L2 eiwit uit het oppervlak van tumoren die dit eiwit op het oppervlak dragen. “Ook bij de kankercellen schraapt de platinumchemotherapie veel van de PD-L2 eiwitten van het oppervlak. Daardoor vallen er gaten in de verdediging en worden de kankercellen weer kwetsbaar voor de aanval van de lymfocyten. Kortom, deze vorm van chemotherapie stimuleert de afweer en verzwakt de tumor.”
Keelkanker
Lesterhuis staafde zijn ontdekking bij patiënten met keelkanker met het eiwit STAT 6 in de tumoren die deels werden behandeld met alleen radiotherapie en deels ook platinum-chemotherapie kregen. Met de behandeling met chemotherapie erbij leefden de patiënten langer dan alleen met radiotherapie. STAT-6 is een eiwit dat intermedieert in de werking van platinum op PD-L2.