MSD heeft vrijdag 21 juli 2017 bekend gemaakt dat het Committee for Medicinal Products for Human Use (CHMP), het geneesmiddelenbeoordelingscomité van het Europese Geneesmiddelenagentschap (EMA), een positief advies heeft uitgebracht voor de registratie van pembrolizumab voor de behandeling van volwassenen met lokaal gevorderd of gemetastaseerd urotheelcarcinoom.
Het gaat zowel om de behandeling van patiënten bij wie platinum-bevattende chemotherapie niet heeft volstaan, als om behandeling voor patiënten die niet in aanmerking komen voor cisplatinum-bevattende chemotherapie.
Op basis van deze positieve opinie zal de Europese Commissie (EC) beoordelen of zij pembrolizumab voor de behandeling van lokaal gevorderd of gemetastaseerd urotheelarcinoom zal goedkeuren en er een handelsvergunning voor zal verlenen.
“Met deze CHMP opinie komt de beschikbaarheid van pembrolizumab voor patiënten met lokaal gevorderd of gemetastaseerd urotheelcarcinoom een stap dichterbij. Bij goedkeuring van de Europese Commissie komt pembrolizumab beschikbaar voor een vijfde indicatie in Nederland. Eerder werden de indicaties voor patiënten met bepaalde vormen van melanoom, longkanker en hodgkinlymfoom al goedgekeurd,“ zegt Kaja Natland, managing director van MSD.
KEYNOTE studies
Uit de KEYNOTE-045 studie – een internationale gerandomiseerde open label fase III studie met 542 patiënten die eerder zijn behandeld met platinum-bevattende chemotherapie – blijkt dat pembrolizumabin de behandeling van lokaal gevorderd of gemetastaseerd urotheelcarcinoom een langere mediane overlevingswinst van 12,6 weken laat zien in vergelijking met chemotherapie (HR 0.73; 95% CI, 0.59 – 0.91; P=0.002). Ook toonde deze studie aan dat er minder vaak bijwerkingen waren gerelateerd aan een behandeling met pembrolizumab in vergelijking met chemotherapie. Prof. dr. R. de Wit van het Erasmus MC Rotterdam en prof. dr. W.R. Gerritsen van het Radboudumc in Nijmegen zijn co-auteurs van de KEYNOTE-045 studie.[i]
De KEYNOTE-052 is een lopende multicenter open label fase 2 studie. In totaal werden 370 patiënten geïncludeerd die niet in aanmerking kwamen voor behandeling met cisplatinum-bevattende chemotherapie, waaronder ouderen en niet fitte patiënten. De interim resultaten van de eerste 100 patienten waarvan tenminste 4 maanden follow up beschikbaar is lieten een overall response rate van 27 % zien.[ii]
Urotheelcarcinoom
Bij ruim 90% van de patiënten ontstaat urotheelcarcinoom vanuit het slijmvliesweefsel van de blaaswand. We spreken van een gevorderde of gemetastaseerde aandoening als de tumor door de blaas heen gegroeid is tot in de bekken – of buikwand, of als de tumor nog verder gelegen organen heeft bereikt.[iii] Roken is de belangrijkste risicofactor voor het ontstaan van urotheelcarcinoom. In Nederland is vijf jaar na het stellen van de diagnose 53% van de patiënten met deze vorm van kanker nog in leven.[iv]
Pembrolizumab in Nederland
Pembrolizumab is ontdekt, deels ontwikkeld en wordt geproduceerd door MSD in Oss. In Nederland is pembrolizumab sinds 2015 beschikbaar voor de behandeling van patiënten met gevorderd (inoperabel of gemetastaseerd) melanoom. Voor de tweedelijnsbehandeling van lokaal gevorderd of gemetastaseerd niet-kleincellige longkanker met een PD-L1 expressie van 1% of hoger is pembrolizumab in de zomer van 2016 geregistreerd. En in januari voor de eerstelijnsbehandeling van patiënten met gemetastaseerd niet-kleincellige longkanker waarvan de tumor een PD-L1 expressie vertoont van 50% of meer. Voor gerecidiveerd en refractair klassiek hodgkinlymfoom kwam de Europese goedkeuring in mei van dit jaar. Pembrolizumab wordt in Nederland volledig vergoed voor alle indicaties waar EMA een registratie voor heeft verleend.
[i] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28212060 (KEYNOTE 045), Bellmunt, J. et al.
[ii] http://ascopubs.org/doi/abs/10.1200/JCO.2017.35.6_suppl.284 (KEYNOTE 052), Balar et al.
[iii] Blaaskanker: gids voor patiënten – Gebaseerd op de ESMO-richtlijn – v.2016.1