Van de veelgebruikte geneesmiddelen vindt bij methotrexaat de begeleiding het meest door specialisten plaats. Aan de andere kant van het spectrum hebben specialisten de minste bemoeienis met het voorschrijven van de anticonceptiepil. De SFK vergelijkt de voorschrijvers van eerste uitgiften met voorschrijvers van de herhaalmedicatie.
Begeleiding geneesmiddelgebruik
De SFK heeft van de meest gebruikte geneesmiddelen bepaald in welke mate specialisten voor de patiënt nieuwe medicatie starten en daarna betrokken blijven bij de begeleiding van het geneesmiddelgebruik.
Daartoe heeft de SFK op ATC4-niveau (chemisch verwante werkzame stoffen met vergelijkbare werking), voor zowel de eerste uitgiften als de vervolguitgiften, gekeken naar de mate waarin de verstrekking plaats vond op basis van een recept van een specialist of van een huisarts. Voor de eerste uitgiften is daarbij de verhouding van het aantal verstrekkingen bepaald.
De verhouding bij de vervolguit-giftes is gebaseerd op het totaal aan standaarddagdoseringen (DDD) en niet op verstrekkingen, omdat anders de weekleveringen die vooral op voorschrift van huisartsen plaatsvindt, het beeld zouden vertekenen.
Het onderzoek beperkt zich tot receptplichtige geneesmiddelen uit het basispakket die veel worden gebruikt. Daarbij is als arbitraire grens gehanteerd dat openbare apotheken jaarlijks gezamenlijk minimaal ongeveer 10 miljoen DDD’s verstrekken van geneesmiddelen in een ATC4-groep. Ruim tachtig ATC4-groepen voldoen aan die criteria.
Specialisten
Van de ATC4-groep met methotrexaat als belangrijkste vertegenwoordiger vinden verhoudingsgewijs de verstrekkingen van zowel de eerste uitgiften als de vervolguitgiften het meest plaats op voorschrift van specialisten, vooral reumatologen.
Dit middel wordt gevolgd door glaucoommedicatie waarvan combinaties van timolol met andere glaucoommiddelen de belangrijkste vertegenwoordigers zijn. Ook van methylfenidaat, dat op plaats elf buiten de tabel op deze pagina blijft, vindt de medicatiebegeleiding relatief veel door specialisten plaats.
Huisartsen
De anticonceptiepil – voor vrouwen tot 21 jaar, omdat hier alleen vergoedbare geneesmiddelen zijn beschouwd – wordt het minst door specialisten begeleid. Diuretica van het thiazide-type met hydrochloorthiazide als vertegenwoordiger, zijn daarna de geneesmiddelgroep waar niet de specialist maar juist de huisarts verhoudingsgewijs de meeste medicatiebegeleiding doet.
