Een van de grootste onderzoeken in zijn soort schat dat de markt van nagemaakte medicijnen in Nederland goed is voor een omzet van meer dan €79 miljoen per jaar.¹, ² In heel Europa is de zwarte markt goed voor €10,5 miljard.²
Tot op dit moment was het moeilijk om de financiele omvang van de vervalste medicijnenmarkt in Nederland aan te geven. Echter, het in opdracht van Pfizer uitgevoerde ‘Cracking Counterfeit Europa’ onderzoek laat de enorme economische omvang van deze zwarte markt in vervalste medicijnen zien. Dit nieuws komt slechts enkele weken nadat Gunter Verheugen, vice-voorzitter van de Europese Commissie, aankondigde dat er in slechts twee maanden tijd aan de Europese grenzen 34 miljoen nep-tabletten in beslag genomen zijn.3 Het aantal aan de EU-grenzen ontdekte vervalste medicijnen is gestegen van 560.598 stuks in 2005 tot 4.081.056 in 2007, een zeven-voudige toename in twee jaar tijd. 4, 5
Het nieuwe onderzoek laat zien hoe van de 1.000 in Nederland ondervraagde mensen één op de tien, hetgeen in de totale Nederlandse bevolking neerkomt op meer dan een miljoen mensen, erkennen dat ze receptplichtige medicijnen kochten via illegale bronnen.1, 2 Verontrustend is de bevinding dat, onder de totale Nederlandse bevolking, velen zich tot het internet wenden om medicijnen te kopen die eigenlijk door een arts voorgeschreven dienen te worden. Dit ondanks het feit dat naar schatting tussen de 50 en 90% van de geneesmiddelen die online gekocht worden namaak zijn.6, 7
Volgens het onderzoek zijn het besparen van tijd en geld de belangrijkste redenen waarom mensen overwegen om online medicijnen te kopen. Meer dan een derde van de in Nederland ondervraagde mensen (39%) wil zo de moeite van het bezoeken van een gezondheidszorgprofessional voorkomen1 en 41% doet het om geld te besparen.1
De harde realiteit is dat nagemaakte geneesmiddelen schadelijke ingrediënten kunnen bevatten zoals rattengif, boorzuur en lood houdende verf.8, 9 Ze worden vaak door mensen zonder de vereiste kwalificaties 6 gemaakt en kunnen te veel, te weinig of geen werkzame stof bevatten.10, 11 Als gevolg daarvan kunnen nepmedicijnen ernstige schade aan patiënten toebrengen en kunnen in sommige gevallen zelfs tot de dood leiden.11
Carlita Girardin, medisch directeur van Pfizer: “Mensen in Nederland riskeren hun gezondheid door geneesmiddelen buiten de reguliere gezondheidszorg te betrekken en ze dragen zodoende bij aan een criminele economie.” Bijna een derde (32%) van de ondervraagden ziet niet in dat het innemen van receptplichtige medicijnen zonder een recept een riskante bezigheid is.1 Toch geeft de meerderheid (74%) van de mensen aan dat als ze dachten dat de medicijnen nep konden zijn, dit de waarschijnlijkheid dat ze de middelen zouden kopen zou beinvloeden.1
“Dit wijst op een duidelijke behoefte aan een grotere bewustmaking en voorlichting van het publiek. Mensen zijn zich niet alleen onbewust van de zeer reële gevaren van nagemaakte medicijnen, maar ook niet van het feit dat ze een illegale en schadelijke criminele markt voeden.”
Omdat 37% van de mensen zich tot het internet wendt voor informatie en advies over gezondheid 1, is het waarschijnlijk dat dit probleem alleen maar zal toenemen. ‘Cracking Counterfeit Europe’ werd gestart om de omvang van de nagemaakte geneesmiddelen in geheel Europa aan het licht te brengen en om erachter te komen waarom het publiek receptplichtige geneesmiddelen via illegale bronnen koopt. Terwijl de farmaceutische industrie samenwerkt met gezondheidsautoriteiten, douane, rechtshandhavende instanties en handelsorganisaties om vervalsers op te sporen en hen juridisch te vervolgen, onthult dit rapport de enorme omvang van het probleem en de redenen waarom mensen deze markt nog steeds doen groeien.
Jim Thomson, voorzitter van de European Alliance for Access to Safe Medicines;
“Dit onderzoek toont heel duidelijk aan dat een alarmerend aantal mensen hun gezondheid riskeert door zich terug te trekken uit de reguliere gezondheidszorg. Als ze dat doen, door receptplichtige geneesmiddelen zonder een recept te kopen, dan hebben ze een zeer goede kans om een nepgeneesmiddel te ontvangen. Mijn vraag aan elke patiënt die overweegt om een dergelijke aankoop te doen zou zijn “Waar ga je naartoe als er een negatieve reactie, een bijwerking of zelfs helemaal geen effect optreedt?”
“De boodschap is duidelijk – als je gezond wilt zijn en gezond wilt blijven, ga dan naar een professionele gezondheidszorgverlener en neem receptplichtige geneesmiddelen alleen in als deze zijn voorgeschreven door een echte medische zorgverlener.”
Als mensen bezorgd zijn over de echtheid van de geneesmiddelen die zij krijgen, ga dan naar de eigen apotheek om advies. 12
Referenties
- Nunwood survey data November 2009. Online consumer survey, participants 14,000. Countries included the UK, Belgium, Switzerland, Spain, Norway, Denmark, Sweden, Austria, Germany, France, Italy, Netherlands, Finland and Ireland.
- Nunwood Market Population stats 2008
- The Independent. Fake drugs on the rise in the EU. 8 December 2009. Last accessed 08.01.10. http://www.independent.co.uk/life-style/health-and-families/health-news/fake-drugs-trade-on-the-rise-eu-1835977.html
- Report on community customs activities on counterfeit and piracy, European Union, Taxation and Customs Union, 2007. Last accessed November 2009 from http://ec.europa.eu/taxation_customs/resources/documents/customs/customs_controls/counterfeit_piracy/statistics2007.pdf
- Faucherand P. The evolving problem of counterfeiting and piracy. Presentation at Workshop in the Application of Targeted Risk Management on IPRs for Customs and Economic Police. 2-6 April 2007. Last accessed November 2009 from http://www.ecap-project.org/fileadmin/ecapII/pdf/en/activities/national/Vietnam/customs_apr_2007/pierre_faucherand_engl.pdf
- European Alliance for Access to Safe Medicines: The Counterfeiting Superhighway, 2008, Medicom
- In-PharmaTechnologist News. Last accessed October 2009 from http://www.in-pharmatechnologist.com/Industry-Drivers/The-globaldisaster-of-fake-internet-pharmacies
- Solomon, S. BC Woman killed by fake drugs bought online. National Review of Medicine. 2007; 4:13
- Pfizer data on file
- WHO factsheet. Counterfeit medicines. Last revised 14 November 2006. Last accessed November 2009 from http://www.who.int/medicines/services/counterfeit/impact/ImpactF_S/en/
- WHO and IMPACT factsheet. Counterfeit drugs kill! Last accessed November 2009 from http://www.gphf.org/images/downloads/impactbrochure.pdf
- http://www.internetpillen.nl