Onderzoeker Geerten van Nieuw Amerongen van VUmc is een van de winnaars van de GSK Discovery Fast Track Challenge 2014, een competitie om fundamenteel onderzoek sneller richting bruikbare therapieën te krijgen.
Samen met onderzoekers en met behulp van faciliteiten van GSK (GlaxoSmithKline) gaat Van Nieuw Amerongen een beter medicijn tegen vaatlekkage ontwikkelen. Zijn voorstel werd, samen met 14 andere voorstellen, gekozen uit die van 428 deelnemers.
Als gevolg van een zware ontsteking kunnen gaten ontstaan tussen de endotheelcellen die in bloedvaten de barrière vormen tussen het bloed en andere weefsels. Hierdoor kan vocht weglekken. Deze vorm van ‘vaatlekkage’ komt elk jaar bij tienduizenden mensen voor. Het draagt bij aan ziekten als sepsis (bloedvergiftiging) en ARDS, een ernstige longaandoening.
Toevalstreffer
Er is nog geen goede behandeling beschikbaar voor vaatlekkage. Enkele jaren geleden werd aan VUmc ontdekt dat een antikankermedicijn, imatinib, ook vaatlekkage kan remmen – een gelukkige toevalstreffer. Met behulp van een beurs van de Nederlandse Hartstichting wordt in de komende jaren onderzocht of deze therapie werkzaam is bij acute vormen van vaatlekkage op de intensive care.
“Helaas heeft dit geneesmiddel een aantal bijwerkingen”, vertelt Geerten van Nieuw Amerongen van de afdeling fysiologie van VUmc en instituut ICaR-VU. “Bij langdurig gebruik treedt vaatlekkage op, waartegen je juist wilde behandelen. We zijn nu op het spoor waar deze bijwerkingen mogelijk vandaan komen.”
Zonder bijwerkingen
Tegelijkertijd willen Van Nieuw Amerongen en collega’s in het nieuwe project met GSK een opvolger vinden voor imatinib bij vaatlekkage; maar dan zonder de bijwerkingen van dat geneesmiddel, of in ieder geval minder. “We gaan dan ook niet imatinib een beetje bijschaven, maar we willen een volledige nieuwe ‘high throughput screening’ doen. Daarom is deze prijs zo welkom: GSK heeft een ‘bibliotheek’ met twee miljoen stoffen. Daarmee gaan we een nieuwe laboratoriumtest opzetten waarmee die moleculen gescreend worden op hun werking bij vaatlekkage. Daaruit komen hopelijk moleculen die beter zijn dan imatinib.” Uitgaande van positieve resultaten uit de laboratoriumtests zullen de stoffen dan verder getest worden.
State-of-the-art technieken
De prijs van GSK komt voor Van Nieuw Amerongen op een uitstekend moment. “We waren al van plan via een academische samenwerking met Duitse collega’s om een dergelijke screening te doen, maar dan in het klein. Nu gebeurt het allemaal veel professioneler, met state-of-the-art technieken.”
Meer informatie over de prijs is te vinden op de website van de GSK Discovery Fast Track Challenge 2014.
