Gaby Eliesen (Radboud Universiteit) wint eerste Dr. Saal van Zwanenberg Scriptieprijs voor onderzoek naar invloed anti-kankermedicijnen op de placenta.
Op 28 november 2016 reikten Marlies Veldhuijzen van Zanten, voorzitter Dr. Saal van Zwanenberg Stichting en jurylid Douwe Breimer de eerste Dr. Saal van Zwanenberg Scriptieprijs uit aan Gaby Eliesen (Radboud Universiteit in Nijmegen) bij de Koninklijke Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen (KHMW) in Haarlem. Deze scriptieprijs is voor een student die een scriptie heeft geschreven op het terrein van de farmaceutische of medische wetenschappen, waarbij het geneesmiddel centraal staat. Uit 30 inzendingen werd de scriptie van Gaby gekozen. Gaby deed onderzoek naar de invloed van een nieuwe groep anti-kankermiddelen, tyrosinekinaseremmers op de placenta: de voedingsbron van het ongeboren kind.
Gaby Eliesen wint eerste Dr. Saal van Zwanenberg Scriptieprijs voor onderzoek naar invloed anti-kankermedicijnen op de placenta .
Bij het toelaten van nieuwe geneesmiddelen is vaak nog niet bekend of die de placenta al dan niet passeren en ongewenste effecten op het ongeboren kind hebben. Daarom is men terughoudend met het voorschrijven van nieuwe geneesmiddelen tijdens de zwangerschap. Maar als zich een hele ernstige aandoening voordoet, zoals kanker, dan moet er wel behandeld worden. Dan is het dus ook van groot belang dat we inzicht hebben in de risico’s van de anti-kankermiddelen op de placenta zelf. Ook is antwoord nodig op de vraag of de stof de placenta kan passeren en dus bij de nog ongeboren baby kan komen en schadelijk kan zijn.
Gaby heeft een geavanceerde experimentele techniek gebruikt, waarbij zij humane placenta’s (vlak na de bevalling verkregen) heeft doorspoeld met het nieuwe anti-kankermiddel crizotinib. Alhoewel er van die stof relatief weinig terechtkwam in de bloedcirculatie die naar het ongeboren kind zou leiden, bleek het zich wel in belangrijke mate in de placenta op te hopen. Vervolgens heeft Gaby een van de placenta afgeleide cellijn gebruikt om nog preciezer te bestuderen of crizotinib schadelijke effecten op placentaire cellen zou kunnen uitoefenen. Crizotinib bleek toxisch voor deze cellen, terwijl andere tyrosinekinaseremmers dat in mindere mate waren. Belangrijke bevindingen die ons meer inzicht geven in hoe de placenta omgaat met dit soort anti-kankermiddelen, en of dit orgaan ook een doelwit kan zijn voor bijwerkingen van geneesmiddelen.
De jury is lovend over Gaby’s onderzoek; over haar relevante probleemstelling, haar innovatieve experimentele onderzoeksmethodes, haar systematische wijze van uitvoering van haar onderzoek en de aansprekende wijze waarop zij de resultaten en conclusies in haar scriptie heeft gepresenteerd.
Naast deze prijs waren er vijf eervolle vermeldingen voor: Alexandra van Dissel (UvA), Btissame El Hassouni (VU), Lisa Koorneef (UL), Thijs Rooimans (UU) en Philippe Vangrieken (UM).
De jurering was in handen van de KHMW te Haarlem. Deze maatschappij jureert nog tal van andere belangrijke wetenschappelijke prijzen (zie ook: www.khmw.nl).
