Openbare apotheken verstrekten in 2020 aan 1,5 miljoen vrouwen een hormonaal anticonceptivum, 90.000 minder dan in 2019 (-5,8%). Zowel de pil als andere soorten anticonceptiva liepen terug. Verreweg de meeste vrouwen starten met de eerstekeus-pil. Dat schrijft de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) in het Pharmaceutisch Werkblad.
Orale anticonceptiva
Het gebruik van orale anticonceptiva, de meest gebruikte vorm van hormonale anticonceptie, laat al enkele jaren een neerwaartse lijn zien. In 2020 zette deze trend door en nam het aantal gebruiksters af met 5,9% tot bijna 1,3 miljoen.
Volgens de NHG-Standaard Anticonceptie is het eerstekeusmiddel binnen de orale anticonceptiva het combinatiepreparaat levonorgestrel 150 µg/ethinylestradiol 30 µg, ook wel tweedegeneratiepil genoemd. In lijn met de algehele dalende trend nam ook het aantal gebruiksters van deze eerstekeus-pil af, met 5,1%. Toch blijft deze pil met bijna 940.000 gebruiksters nog steeds het populairste hormonale anticonceptivum.
Van de vrouwen die in 2020 startten met een combinatiepil, startte 80% met het eerstekeusmiddel. Binnen alle hormonale anticonceptiva bedroeg het aandeel starters van levonorgestrel 150 µg/ethinylestradiol 30 µg 56%, gevolgd door de hormoonspiraal met 16% en overige orale anticonceptiva met 14%. Slechts een beperkt aandeel starters (14%) koos voor een ander soort anticonceptivum, zoals de prikpil, het implantatiestaafje of de vaginale ring.
Meerjarige bescherming
Orale anticonceptiva worden doorgaans voor zes of maximaal twaalf maanden verstrekt, waar de hormoonspiraal en het implantatiestaafje vijf respectievelijk drie jaar werkzaam zijn. In tegenstelling tot de orale middelen wonnen de anticonceptiva met meerjarige bescherming de afgelopen jaren wel aan populariteit. Vorig jaar kwam een trendbreuk, toen apotheken voor het eerst minder vaak de hormoonspiraal (103.000 vrouwen, -6,7%) en het implantatiestaafje (16.000, -3,7%) verstrekten.
Rekening houdend met de meerjarige bescherming waren er in 2020 zo’n 320.000 gebruiksters van een hormoonspiraal en 49.000 gebruiksters van een implantatiestaafje. Het totaalaantal vrouwen dat in 2020 hormonale anticonceptiva gebruikte, zou daarmee uitkomen op 1,8 miljoen in plaats van de bovengenoemde 1,5 miljoen vrouwen met een verstrekking.
