Het hoofdartikel in het maart-nummer 2015 van het Geneesmiddelenbulletin gaat over het non-inferioriteitsonderzoek. Dit type onderzoek wordt in toenemende mate gebruikt om te laten zien dat een geneesmiddel niet slechter is dan een al bestaand geneesmiddel. Dit onderzoek zou met name kunnen worden gebruikt als een middel eenzelfde werkzaamheid heeft maar mogelijk minder bijwerkingen heeft of als het goedkoper is of makkelijker is in het gebruik.
Dergelijke vermeende voordelen zouden echter ook in een superioriteitsonderzoek moeten worden onderzocht, een onderzoeksvorm die bedoeld is om te laten zien dat een bepaald middel beter is dan een bestaand middel. Dat zijn voor patiënten namelijk veel relevantere vragen. Voor het onderzoeken van een middel dat geen enkel ander doel heeft dan te bewijzen dat het niet slechter werkt dan de standaardbehandeling zou om ethische en financiële redenen geen plaats moeten zijn. In toenemende mate worden non-inferioriteitsonderzoeken ingezet voor het bepalen van werkzaamheid, zoals bij de nieuwe orale anticoagulantia (NOAC’s) waar de laatste tijd zoveel om te doen is.
Nieuwe geneesmiddelen
In de prikbordrubriek ‘Nieuwe geneesmiddelen’ wordt aandacht besteed aan linaclotide (Constella®) dat is geregistreerd voor de behandeling van het prikkelbaredarmsyndroom. Er zijn twee onderzoeken gepubliceerd waaruit een mogelijk voordeel van het middel zou blijken. Deze zijn echter uitgevoerd in Canada en de Verenigde Staten, landen met andere eet- en leefgewoonten dan Nederland. Het middel is niet vergeleken met de standaardbehandeling bestaande uit voorlichting een leefstijladviezen en ook niet met de in Nederland geadviseerde laxantia.
Richtlijnen farmacotherapie
In rubriek ‘Richtlijnen farmacotherapie’ wordt de standaard ’Slaapproblemen en slaapmiddelen’ van het Nederlands Huisartsen Genootschap besproken. Belangrijke punten zijn dat slaapmiddelen altijd slechts kortdurend dienen te worden voorgeschreven en dat de verkeersveiligheid in het geding is. Niet-medicamenteuze behandeling van slaapproblemen heeft de voorkeur.
Promotionele activiteiten
In de rubriek ‘Promotionele activiteiten’ wordt aandacht besteed aan Tien mythen over de farmaceutische industrie die door de Deense internist en hoogleraar Peter Gøtzsche zijn opgesteld in zijn boek ’Deadly medicines and organised crime’. Als geneesmiddelen te goedkoop op de markt komen, zal dit ten koste gaan van de innovatie, is mythe nummer 2. De middelen die in de afgelopen jaren op de markt zijn gekomen voor de eerste lijn hebben de maatschappij echter juist veel geld gekost, leverden weinig gezondheidswinst op en bleken soms zelfs schadelijker voor de gezondheid dan hun voorgangers. Het bleken vaak variaties op een thema, de zogenoemde me too’s, die vaak veel lucratiever en makkelijker zijn om te produceren dan het ontwikkelen van innovatieve nieuwe geneesmiddelen. Mythe 2 zou daarom geherformuleerd moeten worden als: Als geneesmiddelen goedkoop op de markt komen, zal dit de innovatie stimuleren.
Website van de maand
Ten slotte wordt in de rubriek ‘Website van de maand’ de website www.avogel.nl besproken. Het daarin aangeprezen Famosan® Salvia Extra Sterk zou voor opvliegers in de overgang kunnen worden gebruikt. Er is evenwel geen goed onderzoek dat dit gebruik ondersteunt, wel is duidelijk dat er een hoog placebo-effect is bij de behandeling van overgangsklachten. Er zijn betere en onafhankelijke bronnen beschikbaar voor informatie over de behandeling van overgangsklachten.
