Een belangrijke aanjager van de snel stijgende zorgkosten is de vergrijzing. Tot 2025 groeit het aantal mensen van 65 jaar en ouder met ruim 20 procent en het aantal 80-plussers met ruim een kwart. Tegelijkertijd zorgen steeds geavanceerdere apparatuur en nieuwe kostbare medicijnen voor een enorme stijging van de zorgkosten.
Deze stegen in de afgelopen 12 jaar met maar liefst 44 procent en bedragen nu 97,5 miljard euro per jaar. Per Nederlander komt dat neer op 5.720 euro, terwijl de premie en eigen bijdrage van de consument bij de zorgverzekering nu slechts 23 procent van deze kosten dekt. De rest dragen werkgevers en de overheid bij.
Uit eerder onderzoek blijkt dat wanneer de ontwikkeling van de zorgkosten zich op deze manier doorzet, deze in 2040 naar verwachting 9.600 euro per persoon per jaar bedraagt. Dit zou een onbetaalbare stijging van ruim twee derde in twee decennia betekenen. Binnen de zorgakkoorden van de ziekenhuizen is daarom afgesproken dat de kosten van de zorg in de komende 2 jaar met niet meer dan 1 procent mogen toenemen en vanaf 2022 zelfs gelijk moeten blijven.
Online patiëntportaal staat nog in kinderschoenen
Om de betaalbaarheid van de zorg te waarborgen en te voldoen aan nieuwe regelgeving is digitalisering noodzakelijk. Zo moeten alle Nederlanders vanaf 1 juli 2020 digitaal inzicht in hun medische gegevens kunnen hebben. Eerder onderzoek wees uit dat digitalisering een kostenbesparing van 2 miljard euro kan opleveren: bijna 10 procent van de totale kosten van de ziekenhuiszorg.
Dit is onder meer mogelijk door patiënten via een online patiëntportaal inzage te bieden in de eigen gegevens en onderzoekuitslagen, zodat zij zelf de regie over hun zorg in handen kunnen nemen. Dit kan bijvoorbeeld leiden tot het reduceren van controlebezoeken, het voorkomen van onnodige onderzoeken en buiten het ziekenhuis tot minder ziekteverzuim.
Volgens ABN AMRO is hiervoor echter een inhaalslag nodig bij ziekenhuizen: slechts 34 van de 78 ziekenhuizen in Nederland bieden nu een online patiëntportaal aan. Bovendien krijgen patiënten niet bij elk portaal inzicht in medische gegevens of onderzoeksresultaten en is van online interactie tussen arts en patiënt niet of nauwelijks sprake.
Ziekenhuizen moeten digitale relatie met patiënten versterken
De digitale middelen die ziekenhuizen op dit moment inzetten, schieten volgens ABN AMRO tekort om te voldoen aan de regelgeving in 2020 en de zorgkosten te beteugelen. “Om de zorgkosten in de ziekenhuizen gelijk te houden, moet een deel van de zorg het ziekenhuis uit. Daarnaast moeten ziekenhuizen de manier waarop zij zorg verlenen anders indelen en hun digitale relatie met de patiënt versterken”, zegt Anja van Balen, Sector Banker Healthcare van ABN AMRO.
“Dit betekent dat ziekenhuizen de manier waarop zij informatie registeren, moeten standaardiseren. Hiermee wordt het mogelijk om gegevens met patiënten te delen via een platform waar alle informatie van zorgverleners op één plek toegankelijk wordt. Daarnaast kunnen patiënten met online tools inzicht krijgen en contact houden met zorgverleners. Dit vergroot hun zelfredzaamheid, waardoor patiënten minder directe zorg nodig hebben.”
