Janssendochter Crucell heeft een belangrijke stap gezet naar de ontwikkeling van een universeel griepvaccin dat beschermt tegen alle griepvarianten en jarenlang effectief is. Dat blijkt uit een publicatie in Science, een toonaangevend wetenschappelijk tijdschrift.
Het Nederlandse biotechbedrijf Crucell werd in 2011 gekocht door het Amerikaanse concern Johnson & Johnson en is inmiddels opgegaan in Janssen Pharmaceuticals, een dochterbedrijf van Johnson & Johnson. Onderzoekers van het Nederlandse biotechnologiebedrijf melden dat ze erin geslaagd zijn een molecuul te maken dat antistoffen opwekt tegen een grote groep griepvirussen.
Allerlei griepvarianten
“De resultaten zien er echt heel erg goed uit”, zegt Hanneke Schuitemaker, hoofd van het vaccinprogramma van Janssen. Testen op dieren laten zien dat het vaccin effectief is voor alle geteste virussen van griep, waaronder ook de vogelgriep. Schuitemaker verwacht dat het vaccin uiteindelijk ook bij mensen zal helpen tegen allerlei griepvarianten.
Een vaccin dat tegen alle griepsoorten beschermt, zal voorzien in een grote behoefte. Jaarlijks overlijden wereldwijd 300.000 tot 500.000 mensen aan de gevolgen van griep. De huidige griepprik moet elk jaar opnieuw worden toegediend, omdat het vaccin jaarlijks wordt aangepast om bescherming te bieden tegen nieuwe griepvarianten. Desondanks is de griepprik slechts gedeeltelijk effectief.
Onderzoek over meerdere winters
De introductie van een universeel vaccin kan nog wel tien jaar op zich laten wachten. De onderzoekers moeten het vaccin eerst nog aanpassen zodat het beschermt tegen alle influenza-virussen. Daarna kan het pas op mensen worden getest. Dat onderzoek zal zich uitstrekken over meerdere winters, om aan te tonen dat het middel effectief is tegen verschillende varianten van het griepvirus.
Het onderzoek bij Crucell en Janssen was voor een belangrijk deel in handen van Jaap Goudsmit, die internationaal faam geniet door zijn onderzoek naar het hiv-virus. Het nieuwe molecuul dat Goudsmit en zijn collega’s hebben ontwikkeld, maakt antistoffen die voor het eerst aangrijpen op de stam van het griepvirus. Daardoor moet het molecuul in principe effectief zijn voor grote aantallen griepvarianten.
