Nederlandse apotheken registreren bij het scannen van geneesmiddelen een bovengemiddeld aantal foutmeldingen. Dat blijkt uit data van de Stichting Nederlandse Medicijnen Verificatie Organisatie (NMVO). Het percentage foutmeldingen in de ons omringende landen ligt op 0,6 procent, in Nederland is dat 2 procent.
Volgens de NMVO is het van belang het grote aantal onterechte foutmeldingen te verlagen, zodat alleen zogenaamde ‘alerts’ van vermoedelijk vervalste geneesmiddelen overblijven. Bovendien geeft elke alert aan fabrikanten, registratiehouders en IGJ onnodig inzage in apotheekdata. Anderhalf jaar geleden hebben apothekers de gedetailleerde regels voor veiligheidskenmerken volgend uit de Europese richtlijn Falsified Medicines Directive (FMD) in hun apotheekinformatiesysteem (AIS) geïmplementeerd.
Oorzaken foutmeldingen
Het gemiddeld aantal foutmeldingen op gescande geneesmiddelen in Nederland is met 2 procent meer dan drie keer zo hoog als het Europese gemiddelde van 0,6 procent. Uit de eerste inzichten blijkt de meerderheid van de alerts te ontstaan door foutieve scan-informatie. Hierbij zet de 2D scan hoofdletters (in bijvoorbeeld een serienummer of batchnummer) niet goed door naar het softwaresysteem. De scanner configureren biedt in de meeste gevallen uitkomst. Apotheken kunnen daarnaast met de FMD-tool vaak de oorzaak van de foutmelding achterhalen. Deze tool kampte aanvankelijk met kinderziektes; NMVO start binnenkort met een verbetering en verfijning van de tool.
Oplossingen in systeem of scanapparaat
De NMVO verzoekt apotheekhoudenden die veel foutmeldingen in hun systeem zien, eerst contact te leggen met de AIS- of techniekleverancier over de instellingen van het systeem of scanapparaat. Apotheken kunnen daarnaast zelf een check doen op hun interne processen door deze na te lopen, bijvoorbeeld als er sprake is van meerdere aansluitingen op één locatie. Daarna kan de apotheker zich voor hulp wenden tot de NMVO via apotheek@nmvo.nl.
Top 40- en integrale aanpak
Voor hulp bij foutmeldingen aan apotheken heeft de KNMP de zogenaamde Top 40-aanpak in gang gezet. Op basis van een (anonieme) rapportage van NMVO, heeft de KNMP 40 apotheken benaderd die een hoog aantal foutmeldingen lieten zien. Het aantal alerts is bij deze apotheken daarna gedaald; de oorzaken waren relatief makkelijk op te lossen. Er is echter meer nodig om ervoor te zorgen dat het totaal aantal van 2 procent foutmeldingen in Nederland daalt. De KNMP staat een integrale aanpak voor waarbij AIS-leveranciers, NMVO, apothekers en ook de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) samen foutmeldingen analyseren. De KNMP is op zoek naar apotheken die aan dit onderzoek willen meewerken. Apothekers kunnen hiervoor een mail sturen naar: fmd@knmp.nl.
Kostenonderzoek VWS
Nu er voldoende apotheekhoudenden zijn aangesloten op NMVS en het systeem draait, is het ministerie van VWS het kostenonderzoek gestart. Systematische Integriteitsrisicoanalyse (SIRA) voert het onderzoek uit en is op zoek naar apotheekhoudenden die SIRA digitaal kan interviewen.
Het onderzoek gaat over de kosten die de apotheekhoudenden maken of gemaakt hebben in het kader van de uitvoering van de FMD. SIRA zal onder meer vragen naar de handelingen die uitgevoerd moeten worden, wie de handelingen uitvoert en hoeveel tijd die ongeveer kosten. Het is van belang dat VWS een zo’n goed mogelijk beeld krijgt van deze kosten. Het kostenonderzoek is een voorwaarde voor de vergoeding via de contracten met zorgverzekeraars. Apothekers die mee willen doen aan het kostenonderzoek van VWS kunnen dat kenbaar maken door een mail te sturen naar: fmd@knmp.nl.
Het onderzoek moet eind 2020 zijn afgerond. Het betreft hier een ander onderzoek dan het eerder door Roland Berger, op verzoek van KNMP, uitgevoerde kostenonderzoek. Dat onderzoek is voorafgaand aan de implementatie afgerond.
Toezichtsactiviteiten IGJ
De KNMP is met de IGJ in gesprek over een gewenste verbetering van het systeem rondom de foutmeldingen. Daarnaast overlegt de KNMP met de IGJ over de toezichtactiviteiten die IGJ, mogelijk dit najaar, nog gaat inzetten bij apotheken op naleving van de FMD-regels.
