Bloedverdunners ‘stopzetten’ als het moet

By Tergooi | 18/07/2017

In Nederland gebruiken 400.000 mensen bloedverdunners, ook wel antistollingsmiddelen genoemd, om de kans op trombose of infarct te verkleinen. Door deze middelen ontstaat wel een grotere kans op bloedingen. Als een patiënt een ernstige bloeding krijgt of plotseling geopereerd moet worden, zou het bloedverdunningseffect direct en veilig gestopt moeten kunnen worden.

Voor het eerst kan dit nu, zo blijkt uit een internationale studie, waarvan hoogleraar prof. dr. Pieter Willem Kamphuisen van Tergooi een van de initiatiefnemers is. Het gezaghebbende New England Journal of Medicine publiceert deze week de resultaten van het onderzoek.

Prof. dr. Pieter Willem Kamphuisen, internist en hoogleraar vasculaire geneeskunde van Tergooi en UMCG.

Patiënten met bijvoorbeeld hartritmestoornissen, trombose of een kunsthartklep krijgen een bloedverdunner voorgeschreven. Het medicijn voorkomt dat een bloedpropje een infarct of trombose veroorzaakt. Nadeel van een grote groep antistollingsmiddelen is dat de bloedverdunning niet tijdelijk kan worden gestopt, bijvoorbeeld als een ernstige bloeding optreedt of spoedoperatie nodig is. Dit overkomt ongeveer 16.000 patiënten in Nederland.

Sinds enkele jaren bestaat een nieuwe generatie bloedverdunners. Ondanks dat deze bloedverdunners veilig zijn, was het tot voor kort onmogelijk om het effect direct uit te schakelen. Voor een van deze middelen – dabigatran – is een antistof ontwikkeld, waarmee het effect van de bloedverdunning per direct kan worden gestopt. De vraag was echter of dit antimedicijn – deze ‘uitknop’ – werkzaam is bij patiënten met ernstige bloedingen of die met spoed een operatie moesten ondergaan.

Effectief en veilig

Op deze vraag geeft de internationale studie nu het antwoord. Kamphuisen is een van de trekkers van het onderzoek. Hij is internist-vasculair geneeskundige in Tergooi en één dag in de week als hoogleraar vasculaire geneeskunde verbonden aan het UMC Groningen. Kamphuisen: ‘We hebben onderzoek gedaan bij 500 patiënten die dabigatran gebruikten. Op het moment dat acuut een bloeding optrad of een operatie nodig was, kregen zij de antistof (idarucizumab). De stof bleek het bloed verdunnend effect direct op te heffen en had geen nadelige effecten. Bij vrijwel alle patiënten die een spoedoperatie moesten ondergaan, traden geen bloedingsproblemen op. Voor het eerst is aangetoond dat de werking van een veelgebruikte bloedverdunner in spoedsituaties direct, effectief en veilig kan worden gestopt. Voor het gebruik van de nieuwe klasse van bloedverdunners is dit een doorbraak en verbetert de veiligheid van de vaak ouderen en kwetsbare patiënten die deze bloedverdunners gebruiken.’

Center of Excellence

Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste oorzaak van sterfte in Nederland. Tergooi heeft de zorg voor hart- en vaatziekten ondergebracht in een Center of Excellence Vaatzorg. Hierin bundelen alle vakgebieden op het gebied van vaatziekten hun kennis en ervaring om patiënten de best mogelijke zorg te bieden. Zo beschikt Tergooi over een hybride OK waar complexe vaatoperaties worden uitgevoerd. De extra aandacht die Tergooi met dit vaatcentrum aan deze patiënten geeft, past in de doelstelling om zorg voor patiënten met hart- en vaatziekten te blijven verbeteren.

Kwaliteitsimpuls voor de hele regio

Pieter Willem Kamphuisen werkt sinds 2016 als internist in Tergooi met vasculaire geneeskunde als een van zijn aandachtsgebieden. Kamphuisen: ‘Van zo’n expertisecentrum gaat een kwaliteitsimpuls uit voor de hele regio. Zorgverleners van binnen en buiten Tergooi moeten op elk moment met hun vragen over vaatzorg bij ons terechtkunnen.’