De apotheker zit steeds vaker klem tussen zijn zorgplicht als zorgverlener en de regeldruk in de apotheek door de geneesmiddelentekorten. De KNMP pleit daarom voor meer ruimte voor de apotheker om gevolgen van geneesmiddelentekorten voor de patiënt op te lossen. Verder is er meer onderzoek nodig om leveringszekerheid van geneesmiddelen veilig te stellen. De KNMP reageert hiermee op onderzoek van Berenschot naar de impact van geneesmiddelentekorten voor patiënten.
Apotheker lost 99% op
Geneesmiddelentekorten zijn een wereldwijd probleem en helaas ook aan de orde van de dag in Nederland. In ons land zijn bovendien meer tekorten dan in de buurlanden. Dat komt omdat Nederland door zijn extreem lage geneesmiddelenprijzen mondiaal gezien geen aantrekkelijke markt meer is voor producenten. Met kunst-en-vliegwerk lost de apotheker 99% van de problemen voor de patiënt op.
De oplossing kost al snel een paar dagen doorlooptijd. Uit onderzoek van NIVEL blijkt dat een derde van de patiënten ervaart dat geneesmiddelen niet voorradig zijn in de apotheek. In bijna de helft van deze gevallen kwam de patiënt in de problemen. De tijd die het kost om een tekort op te lossen, levert voor de patiënt dus al problemen op.
Het rapport van Berenschot voorspelt dat deze tekorten in de toekomst zullen toenemen. Blijven apothekers in de toekomst in staat om voor alle patiënten deze problemen op te lossen?
Doerine Postma, onderzoeker van de KNMP: “Ik zie de laatste jaren een enorme groei in de geneesmiddelentekorten in Nederland. Ook zie ik dat apothekers steeds meer moeite hebben om de problemen op te lossen zonder dat de patiënt er last van heeft. Het kost de apotheker veel tijd om deze problemen op te lossen. Tijd die de apotheker niet op een andere manier aan zijn patiënten kan besteden. De administratieve en financiële lasten voor de apotheker nemen door de tekorten alleen maar toe.“
Zo is voor Nederland ingeschat dat voor 100 ziekenhuislocaties zo’n 20 FTE nodig is om geneesmiddelentekorten op te vangen, wat neerkomt op € 1,5 tot € 2 miljoen. Stichting Farmaceutische Kengetallen berekende dat dit voor openbare apotheken een kostenpost van 60 tot 70 miljoen per jaar bedraagt. De KNMP wil daarom meer administratieve en financiële armslag voor de apotheek om de geneesmiddelentekorten het hoofd te bieden.
Niet zonder slag of stoot
Bij een tekort helpt de apotheker de patiënt aan het juiste geneesmiddel, maar dit gaat niet zonder slag of stoot. Het contract tussen zorgverzekeraar en fabrikant maakt dat de apotheker specifieke merken in zijn assortiment moet opnemen. Is er een tekort, dan wil de apotheker de ruimte om de beste oplossing voor de patiënt te organiseren.
Daarnaast kan de apotheker in ca. 10% van de gevallen voor een geneesmiddel in Nederland een duurder geneesmiddel uit bijvoorbeeld Duitsland importeren. De zorgverzekeraar vergoedt de Nederlandse prijs en het verschil in prijs komt voor rekening en risico van de apotheker. De KNMP wil een oplossing voor patiënt en apotheker en roept daarom zorgverzekeraars op om leveringszekerheid een onderdeel te maken van de inkoopvoorwaarden die zij met leveranciers overeenkomen. De KNMP rekent op steun van de minister om de toegang tot geneesmiddelen voor patiënten in de toekomst te verzekeren.