Dr. Frans Plötz, kinderarts en onderzoeker.
Het percentage pasgeborenen dat antibiotica krijgt toegediend, kan drastisch omlaag. Dat blijkt uit onderzoek van vijf onderzoekers in Tergooi. Kinderarts en onderzoeker dr. Frans Plötz: ‘We passen nu een nieuwe objectieve meetmethode toe waardoor we beter weten wanneer antibiotica écht nodig is. Het percentage baby’s dat antibiotica kreeg, daalde in ons onderzoek met maar liefst 44 procent. Ons onderzoek laat ook zien dat de methode veilig is.’
Van de 100 bevallingen gaan 85 moeders met hun baby blakend van gezondheid en zonder problemen naar huis. Sommige baby’s hebben een groter risico op een infectie, bijvoorbeeld als de moeder aan het eind van de zwangerschap koorts heeft en een bacterie bij zich draagt. Dit risico is ook groter bij een vroeggeboorte of als de vruchtvliezen lang voor de bevalling breken.
Het probleem is dat een infectie van een baby moeilijk te onderscheiden is van normale aanpassingsverschijnselen direct na de geboorte. Zo kan in de eerste levensminuten vocht in de longetjes van de baby tijdelijk voor benauwdheid zorgen. Artsen nemen dan vaak het zekere voor het onzekere en dienen antibiotica toe. Dit betekent dat het pasgeboren kind voor twee tot drie dagen een infuus krijgt en in de couveuse komt te liggen. Het kind wordt van de moeder gescheiden en moet langer in het ziekenhuis blijven.
Objectieve maat
‘We hebben als artsen behoefte aan een objectieve maat, waarmee we op een veilige manier kunnen beoordelen of in geval van twijfel antibiotica echt nodig is’, zegt kinderarts en onderzoeker Dr. Frans Plötz van Tergooi. ‘We denken die gevonden te hebben in de sepsis calculator. Dit is een rekenmethode uit Amerika die op basis van alle risicofactoren berekent hoe groot de kans is dat de klachten veroorzaakt worden door een infectie. In ons ziekenhuis hebben we onderzoek uitgevoerd naar deze rekenmethode.’
Eerste onderzoek
Vijf onderzoekers uit Tergooi – Niek B. Achten (arts in opleiding), Wendelien Dorigo-Zetsma (arts-microbioloog), Paul van der Linden (ziekenhuisapotheker), Monique van Brakel (kinderarts) en Frans Plötz (kinderarts) – onderzochten eerst of in circa duizend eerdere gevallen antibiotica zou zijn toegepast als de sepsis calculator als leidraad had gediend. De helft minder baby’s zou dan antibiotica hebben gekregen. Dit leidde tot een eerste wetenschappelijk artikel.
Vooraan in Europa
Daarna werd het onderzoek uitgebreid naar moeders die in Tergooi bevielen. Het aantal baby’s dat antibiotica kreeg toegediend, bleek nu 44 procent lager te zijn dan het jaar ervoor. In dat jaar werd nog niet met de sepsis calculator gewerkt. Het wetenschappelijk artikel van dit onderzoek werd direct geaccepteerd voor publicatie, wat het belang van het onderzoek onderstreept. Plötz: ‘We kunnen nu goed onderbouwd concluderen dat de nieuwe rekenmethode fors minder behandelingen met antibiotica bij pasgeboren baby’s tot gevolg heeft’.
Landelijke richtlijn
Tergooi werkt als een van de eerste ziekenhuizen in Europa met deze methode en gaat dit onderzoek nu landelijk uitvoeren. Hier doen onder andere Martini Ziekenhuis Groningen, Isala Zwolle, Medisch Centrum Alkmaar, OLVG-West in Amsterdam en Westfriesgasthuis in Hoorn aan mee. ‘Als ook dan de uitkomst positief is, verwacht ik dat onze aanpak onderdeel wordt van de landelijke richtlijnen. Ik ben trots dat we in Tergooi wetenschappelijk onderzoek hebben uitgevoerd dat direct toepasbaar is en onze patiënten écht helpt’, aldus Plötz.
