Farmacogenetica of PGx is de studie naar de wijze waarop DNA de individuele respons op geneesmiddelen kan beïnvloeden. Farmacogenetische tests analyseren het DNA van een patiënt om artsen en apothekers informatie te geven die hen kan helpen de medicatiekeuze voor die patiënt te optimaliseren, trial-and-error in het voorschrijfproces te minimaliseren, potentiële kosten voor de gezondheidszorg te verlagen en de kans op bijwerkingen van geneesmiddelen te verkleinen.
Hoe werkt het?
Het uitvoeren van een farmacogenetische test is eenvoudig. De apotheker neemt met een wattenstaafje een pijnloos monster van het wangslijmvlies om zo wat DNA af te nemen. Dit kan het beste in een apotheek worden gedaan om de kwaliteit en consistentie van de test te waarborgen.
Op basis van het DNA wordt bepaald hoe snel het lichaam van de patiënt geneesmiddelen afbreekt. Zo kan de apotheker voor meer dan 300 geneesmiddelen bepalen welke dosering het best past bij het profiel van de patiënt.
Na ongeveer twee weken neemt de apotheker contact op met de patiënt om de resultaten van de test en eventuele voorgestelde wijzigingen in het medicatieschema met de patiënt te bespreken.
Wijzigingen in de medicatie worden vervolgens altijd besproken, overeengekomen en gecontroleerd door de betrokken huisarts. De farmacogenetische test hoef je maar één keer in je leven te afnemen.
Resultaat: 14% van de medicatie aangepast
Uit de eerste analyse van de test, uitgevoerd door de Nederlandse Alphega en Boots apotheken op 611 personen, bleek dat bij 14,0 % van patiënten die de farmacogenetische test in overleg met de arts lieten uitvoeren, de medicatie werd aangepast.
Bij 17,8% van de deelnemers aan de test werd aangeraden bepaalde medicatie te vermijden (gebaseerd op hun huidig medicatiegebruik).
Een preventieve analyse van de onderzochte patiënten toonde aan dat de meerderheid (99,2%) bruikbare varianten had die als basis zouden kunnen dienen voor toekomstige voorschrijfbeslissingen (1).
“We zien het aanbieden van deze service als een kans om de enorme voordelen van farmacogenetisch testen landelijk naar onze klanten te brengen.” aldus Manuel Voll, Commercial Director bij Alliance Healthcare.
Voordelen farmacogenetische test
Het gebruik van de farmacogenetische test als ondersteuning van een gepersonaliseerde geneesmiddelen aanpak kan de veiligheid van de patiënt helpen te verbeteren en leiden tot betere resultaten voor de patiënt.
Niet alleen levert farmacogenetica klinische voordelen op, maar het is ook aangetoond dat het een positieve invloed kan hebben op de kosten van de gezondheidszorg. In Nederland wees een recente schatting van het effect van preventief farmacogenetischtesten van een groep van 45 geneesmiddelen uit dat 23,6% van alle nieuwe recepten gekoppeld waren aan een bruikbare gen-geneesmiddelinteractie (GDI) [1].
Kalman Petro, Managing Director Alliance Healthcare; “We zijn voortdurend bezig met de vernieuwing van de farmaceutische gezondheidszorg. De openbare apotheker is een persoonlijke en laagdrempelige zorgverlener, die altijd dichtbij de patiënt is gevestigd. Daarmee is de openbare apotheek wat mij betreft het beste adres voor farmaceutische zorg, lifestyleadviezen en pre diagnostische services”.
[1] Publication: International Journal of Molecular Sciences 2021 https://www.mdpi.com/2226-4787/9/1/38/htm
